Jak motywować oceną? Jak być sprawiedliwym, żeby sprawiedliwie oceniać? Jak wprowadzić do procesu dydaktycznego ocenianie kształtujące? – to podstawowe zagadnienia poruszane podczas konferencji Jak motywować przez ocenianie?, która odbyła się 6 listopada 2012 r. Było to drugie spotkanie ze środowiskiem edukacyjnym w ramach cyklu Ocenianie dziś i jutro, organizowanego przez konsultantów Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Toruniu.

W pierwszej teoretycznej części konferencji uczestnicy mogli wysłuchać wykładów dr nauk humanistycznych siostry Elżbiety Sozańskiej, pracownika naukowego UMK oraz prof. UG dr hab. Marii Groenwald.

Elżbieta Sozańska podążała za koncepcją kierującą ocenianie ku samoocenie. Wyszła od definicji pojęć: motywu, motywowania, oceny, oceniania. Następnie ukazała przyczyny motywowania, oczekiwania udziałowców kształcenia wobec oceniania oraz omówiła funkcje oceny. Interesującą informacją wynikłą z badań było stwierdzenie, że i wysoka ocena i niska może motywować. Zależy to od informacji zwrotnej, wskazującej na to, co i jak powinien uczeń jeszcze poćwiczyć, nauczyć się oraz postawy nauczyciela. Samoocena pozwala uczniowi dostrzec osiągnięcia i braki, własnymi siłami poprawić błędy oraz określić stan swoich wiadomości i sprawności.

Druga prelegentka ukazała meandry sprawiedliwości oceniania. Łączenie sprzecznych argumentów formułowanych w ramach różnych założeń teoretycznych obowiązujących w opozycyjnych systemach oceniania nauczycielskiego i zewnętrznego sprawia, że uczniowie odbierają tak skonstruowaną „patchworkową” ocenę jako niesprawiedliwą. Maria Groenwald podkreśliła, że trzeba samemu być sprawiedliwym człowiekiem, żeby sprawiedliwie oceniać. Następnie przedstawiła i omówiła sprawiedliwe zasady oceniania. Zwróciła uwagę na fakt, że w obrębie bezstronności (niezbędnej podczas podziału dóbr społecznych, ekonomicznych i w związku z uchwalaniem porządku społeczno-politycznego) dochodzą do porozumienia wymogi etyczne i psychometryczne.

W drugiej części konferencji uczestnicy zostali zapoznani przez Annę Jurewicz z projektem Z małej szkoły w wielki świat. Nastąpiła prezentacja szkół biorących udział w powyższym projekcie: SP w Gąskach oraz SP w Łążnie II. Hanna Affelt, dyrektorka szkoły w Łążynie dzieliła się doświadczeniem wprowadzania do procesu dydaktycznego w swojej szkole elementów oceniania kształtującego. Zachęcała dyrektorów i nauczycieli do tego odważnego kroku ze względu na efekty, które zmiana w ocenianiu przyniosła: lepsza współpraca z rodzicami, wzrost liczby uczniów systematycznie odrabiających prace domowe, umiejętność przeprowadzenia samooceny przez ucznia, co oznacza jego pracę nad własnym rozwojem.

Dyrektorzy, pedagodzy i nauczyciele, uczestniczący w konferencji wysoko ocenili stronę merytoryczną i organizacyjną konferencji w ankiecie ewaluacyjnej. Dużo osób wyraziło zainteresowanie poznaniem zasad oceniania kształtującego.